Zgrzytanie zębami występuje u 20-50% dzieci, dlatego też rodzicie nie powinni martwić się, że ich pociecha, u której występuje ta dolegliwość, jest odosobnionym przypadkiem. Bruksizm, czyli właśnie zgrzytanie zębami pojawia się głównie u maluchów w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym. Bardzo często, zarówno dzieci, jak i dorośli, robią to mimowolnie, nie zdając sobie sprawy ze zgrzytania zębami.

W znacznej liczbie przypadków bruksizm u dzieci stanowi normę fizjologiczną i przechodzi samo, gdy pojawia się w trakcie wymiany zębów mlecznych na stałe. Jeśli jednak bruksizm nie chce minąć samoistnie, trzeba udać się do stomatologa w celu znalezienia przyczyn takiego zjawiska i wybrania formy terapii.

Bruksizm u niemowląt

Pierwsze przypadki zgrzytania zębami mogą pojawić się już u dzieci w wieku niemowlęcym. Jest to zupełnie naturalne zjawisko, bardzo często wynikające z niedojrzałości układu nerwowego i mięśniowego. Ta dolegliwość związana jest także z pojawianiem się pierwszych zębów mlecznych, a tym samym ustawieniem ząbków i żuchwy. Zgrzytanie zębów u maluchów do 3 roku życia jest procesem normalnym, nieodłącznie związanym z rozwojem.

Dlaczego nocne zgrzytanie zębami występuje u dzieci?

Podstawowym objawem nocnego zgrzytania zębami jest wydawanie specyficznego, często denerwującego dźwięku, z którego śpiące dziecko nie zdaje sobie sprawy. Dlatego też często jedyną osobą, która może zauważyć występowanie bruksizmu u dziecka jest jego rodzic. Najpowszechniejszym skutkiem zgrzytania zębami jest ich ścieranie, ponad naturalny i fizjologiczny poziom. Zęby ścierają się nierównomiernie, a dodatkowo posiadają ostre brzegi i błyszczącą powierzchnię. Idąc dalej, długotrwałe zgrzytanie zębami u dziecka może powodować pękanie szkliwa, złamania zębów, nadwrażliwość zębów, a także ból głowy i mięśni żwaczy.

Zgrzytanie zębami bardzo często towarzyszy wysokiej gorączce, kiedy jest nam zimno i występują dreszcze. Co więcej, warto pamiętać, że bruksizm może być dziedziczny, dlatego też jeśli występuje u dziecka, istnieje duże prawdopodobieństwo, że to schorzenie dotyczy również jednego z rodziców. Bruksizm może mieć różne przyczyny. Zaliczamy do nich wady zgryzu, niedobór magnezu, nawykowe żucie gumy, a także nieprawidłową budowę jamy ustnej i dróg oddechowych. Dodatkowo, bruksizm u dzieci może być powiązany z zaburzeniami snu, bezdechem sennym i chrapaniem.

Stres – główny winowajca 

Głównym powodem występowania bruksizmu, zarówno u dzieci, jak i dorosłych, jest stres. Dlatego też warto przyjrzeć się sytuacji emocjonalnej dziecka. Być może w ostatnich dniach lub tygodniach spotkało je coś przykrego lub stresującego? Pierwszy dzień w nowym przedszkolu lub szkole? Kłótnia w rodzeństwem lub najbliższym kolegą? Na wystąpienie zgrzytania zębami u dzieci ma ogromny wpływ napięcie emocjonalne, niedojrzałość nerwowo-mięśniowa oraz tak powszechne w obecnych czasach – przebodźcowanie. 

U osoby niedotkniętej bruksizmem zęby stykają się wyłącznie podczas przeżuwania i przełykania śliny. Gdy tego nie robimy, pomiędzy szczęką a żuchwą pojawia się tzw. szpara spoczynkowa, która powinna wynosić 2-4mm. Dzięki tej szparze nasze zęby nie ścierają się przypadkowo. Podczas wystąpienia długotrwałego stresu i związanych z nim emocji, wzrasta napięcie i aktywność mięśni, w tym również mięśni twarzy i żwaczy. W wyniku tego, narząd żucia chce odreagować napięcie wykonując parafunkcję zwarciową, czyli niecelową czynność polegającą na zaciskaniu i zgrzytaniu zębami. Taka parafunkcja najczęściej pojawia się w nocy, podczas snu. 

Bruksizmu nigdy nie można bagatelizować. Jego wystąpienie zawsze wymaga wizyty u dentysty i konsultacji. Zaniedbanie bruksizmu może doprowadzić do przykrych konsekwencji, zmian w stawach skroniowo-żuchwowych oraz innych, poważnych dolegliwości bólowych.

Magdalena Rutkowska - ZnanyLekarz.pl

Zgrzytanie zębami u dzieci – jak leczyć?

Cały proces należy rozpocząć od ustalenia i wyeliminowania przyczyny występowania tej dolegliwości. Leczenie bruksizmu to często współpraca kilku specjalistów: stomatologa, ortodonty, a także terapeuty, czy psychologa. W wielu przypadkach objawy bruksizmu zniweluje szyna relaksacyjna, specjalna przezroczysta nakładka na zęby, stosowana w nocy podczas snu. Jednak sama szyna nie usunie przyczyn zgrzytania zębami, dlatego też tak istotna jest pełna diagnostyka.

YouTube
YouTube
Instagram