W gabinecie ortodontycznym mogą pojawić się trzy typy pacjentek: kobiety, które są w ciąży, a chciałyby rozpocząć leczenie ortodontyczne, pacjentki, które zachodzą w ciążę podczas trwania leczenia, a także pacjentki, które zaszły w ciążę po przeprowadzeniu procesu diagnostycznego, ale przed rozpoczęciem właściwego leczenia. Odpowiedź na pytanie: czy kobieta w ciąży może mieć aparat ortodontyczny zależy od tego, którym typem pacjentki jest.
Typ 1 – pacjenta w ciąży chce rozpocząć leczenie ortodontyczne
W tym przypadku większość lekarzy nie podejmie się rozpoczynania leczenia z bardzo prostego powodu. Aby móc zaplanować odpowiednią terapię, należy przeprowadzić cały proces diagnostyczny, w skład którego wchodzi wykonanie zdjęć RTG, czyli zdjęcia pantomograficznego i zdjęcia cefalometrycznego, co jest szkodliwe dla nienarodzonego dziecka. Dlatego też lepiej jest, aby przyszła mama wstrzymała się i rozpoczęła leczenie ortodontyczne już po porodzie.
Typ 2 – pacjentka podczas leczenia ortodontycznego zachodzi w ciążę
W większości przypadków nie będzie tutaj wskazań do przerwania leczenia. Należy jednak pamiętać, że konieczna jest znacznie dokładniejsza higiena jamy ustnej. U niektórych pacjentek w ciąży może również dochodzić do obrzęków, stanów zapalnych, czy krwawienia dziąseł, co będzie wywołane zmianami hormonalnymi.
O ciąży należy niezwłocznie powiadomić ortodontę, aby mógł on dalej zaplanować leczenie, a także wykluczyć z niego kontrolne zdjęcia RTG. Pacjentka musi być również świadoma konieczności zachowania perfekcyjnej higieny jamy ustnej, a także dopasowania diety do nowej sytuacji.
Typ 3 – pacjentka zachodzi w ciążę tuż przed założeniem aparatu ortodontycznego
Do takiego przypadku należy zawsze podchodzić indywidualnie, nie ma tutaj jednej reguły. Z jednej strony pacjentka proces diagnostyczny, w tym zdjęcia RTG, ma już za sobą. Z drugiej jednak trzeba pamiętać, że zarówno ciąża, jak i noszenie aparatu ortodontycznego wiąże się z pewnymi dolegliwościami, które w połączeniu mogą być dla pacjentki bardzo uciążliwe.
W pierwszych tygodniach ciąży zachodzą zmiany hormonalne w organizmie kobiety, mogą pojawić się mdłości, wymioty, senność, zmęczenie i ogólne gorsze samopoczucie. Aparat ortodontyczny może powodować dyskomfort, ból zębów, ograniczenia w spożywaniu posiłków. Może być również problematyczny przy zachowaniu odpowiedniej higieny jamy ustnej szczególnie, gdy pojawią się wymioty.
Pacjentka w ciąży a noszenie aparatu ortodontycznego
Pacjentka, która zaszła w ciążę podczas noszenia aparatu ortodontycznego musi liczyć się z kilkoma dolegliwościami, które mogą się pojawić, szczególnie na początkowym etapie ciąży:
- Mdłości podczas mycia zębów
W czasie pierwszych tygodni ciąży u kobiety mogą pojawić się mdłości i wymioty, nasilające się podczas mycia zębów. Specjaliści polecają, aby wybrać szczoteczkę do zębów o małej główce, a także pastę do zębów o najbardziej odpowiadającym nam smaku. Zarówno duża szczoteczka, jak i pasta o mocnym miętowym smaku mogą wzmagać odruch wymiotny.
- Obrzęk dziąseł
Pojawienie się obrzęku dziąseł mówi, że mamy do czynienia z zapaleniem dziąseł lub przyzębia. Taki stan pojawia się u tych pacjentów, którzy niedokładnie myją zęby. W przypadku kobiet w 1 i 2 trymestrze ciąży może pojawić się większa odpowiedź zapalna na płytkę bakteryjną, czyli osad pozostający na zębach. W efekcie możemy mieć do czynienia z guzem ciążowym, czyli ziarniniakiem ciężarnych, który po porodzie zanika samoistnie.
- Nadwrażliwość
Z nadwrażliwością zębów mogą borykać się te kobiety, u których występują wymioty, szczególnie na początku ciąży. Przez nadwrażliwość rozumiemy ból zębów pojawiający się przy spożywaniu zimnych pokarmów lub napojów, a także przy jedzeniu słodkich rzeczy. Aby pomóc sobie w tej sytuacji, możemy używać specjalnej pasty niwelującej nadwrażliwość, a także tę o wysokiej zawartości fluoru.
Dobrym rozwiązaniem dla kobiet planujących ciążę jest postawienie na nowoczesny aparat nakładkowy Invisalign. Sam fakt, że możemy zdjąć aparat w dowolnym momencie i wygodnie go umyć sprawia, że redukują nam się problemy związane z zachowaniem higieny jamy ustnej, a także myciem aparatu w przypadku wystąpienia wymiotów.
Podobnie, jak w przypadku standardowego aparatu ortodontycznego, nie powinniśmy rozpoczynać leczenia w trakcie ciąży ze względu na konieczność wykonania zdjęć RTG. Jeśli jednak pacjentka zajdzie w ciążę w trakcie trwania leczenia, przejście przez pojawiające się dolegliwości będzie znacznie łatwiejsze przy nakładach Invisalign niż przy stałym aparacie.
